Η Κληρονομιά και ο Σκοπός μας

Η ΟΠΑΜ – Ομοσπονδία Προσωπικού Αερομεταφορών είναι αφιερωμένη στην υποστήριξη των εργαζομένων στην αεροπορία από τη δεκαετία του 50.
Είμαστε δευτεροβάθμιο συνδικαλιστικό όργανο του καθαρά ιδιωτικού τομέα, υποστηρίζοντας δίκαιες συνθήκες εργασίας, νομική προστασία και καλλιεργώντας μια ισχυρή κοινότητα βασισμένη στην αλληλεγγύη, τη διαφάνεια και τον επαγγελματισμό.

Ιστορία της ΟΠΑΜ

Η Ομοσπονδία Προσωπικού Αεροπορικών Μεταφορών (ΟΠΑΜ) είναι δευτεροβάθμιο συνδικαλιστικό όργανο του ιδιωτικού τομέα. Αυτό σημαίνει ότι μέλη της δεν είναι μεμονωμένα φυσικά πρόσωπα, αλλά πρωτοβάθμια σωματεία εργαζομένων, όπως ορίζεται αναλυτικά στο καταστατικό της.

Η ιστορία της ΟΠΑΜ ξεκινά το 1959, όταν ιδρύθηκε ως ΟΠΞΑΕ – Ομοσπονδία Προσωπικού Ξένων Αεροπορικών Εταιρειών. Τότε εκπροσωπούσε αποκλειστικά το προσωπικό των ξένων αεροπορικών εταιρειών που δραστηριοποιούνταν στην Ελλάδα. Εκείνη την εποχή, το αεροπορικό έργο στη χώρα εκτελούσε κυρίως η Ολυμπιακή Αεροπορία και αντίστοιχοι ξένοι, συνήθως εθνικοί, αερομεταφορείς όπως οι British Airways, TWA, Lufthansa, Alitalia, KLM, Air France, Qantas κ.ά. Η επίγεια εξυπηρέτηση παρέχονταν από τις ίδιες τις αεροπορικές εταιρείες, ενώ οι υπόλοιπες λειτουργίες των αεροδρομίων ήταν ευθύνη του Κράτους μέσω της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ).

Με την πάροδο των χρόνων, η ΟΠΑΜ τροποποίησε το καταστατικό της ώστε να μπορεί να εκπροσωπεί και το προσωπικό εταιρειών επίγειας εξυπηρέτησης, όπως η Goldair Handling και η Swissport, εργαζόμενους ελληνικών αεροπορικών εταιρειών όπως η Aegean και η Hellas Jet, αλλά και προσωπικό αεροδρομίων που δεν είναι κρατικά, όπως το Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος».

Σήμερα, στο σύνολο των δραστηριοτήτων ενός αεροδρομίου, η ΟΠΑΜ εκπροσωπεί σχεδόν όλες τις ειδικότητες του ιδιωτικού τομέα, με εξαίρεση:

  • Υπαλλήλους του Δημοσίου (ΥΠΑ, Τελωνεία, Αστυνομία, Πυροσβεστικό Σώμα κ.λπ.).

  • Σωματεία που ανήκουν σε άλλες Ομοσπονδίες για λόγους καταστατικού (π.χ. καταστήματα αφορολογήτων ειδών, εταιρείες ταχυμεταφορών όπως DHL και UPS, εταιρείες catering που εντάσσονται στον κλάδο της εστίασης).

  • Προσωπικό της Ολυμπιακής που, λόγω συνεχών αλλαγών στο καθεστώς εργασίας, δεν έχει ενταχθεί σε κανένα πρωτοβάθμιο σωματείο μέχρι σήμερα.

Η ΟΠΑΜ παραμένει σταθερά προσανατολισμένη στην εκπροσώπηση και την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων του κλάδου, προσαρμοζόμενη στις αλλαγές της αεροπορικής βιομηχανίας και της αγοράς εργασίας.

Αντικείμενο Εργασίας

Καθήκοντα Προσωπικού Αεροπορικών Εταιρειών & Εταιρειών Επίγειας Εξυπηρέτησης

Οι εργαζόμενοι στις αεροπορικές εταιρείες και στις εταιρείες επίγειας εξυπηρέτησης επιτελούν ένα ευρύ φάσμα καθηκόντων, που περιλαμβάνουν:

  • Έκδοση και έλεγχο εισιτηρίων.

  • Έλεγχο επιβίβασης επιβατών.

  • Συνοδεία αέρος.

  • Καθαρισμό αεροσκαφών.

  • Διαχείριση αποσκευών και δεμάτων.

  • Διεκπεραίωση πτήσεων στις φάσεις αναχώρησης και άφιξης.

  • Εξυπηρέτηση ατόμων με ειδικές ανάγκες.

 

Καθήκοντα Προσωπικού Εταιρειών Διαχείρισης Αεροδρομίων

Το προσωπικό των εταιρειών που διαχειρίζονται αεροδρόμια εκτελεί κυρίως τα ακόλουθα:

  • Συντήρηση και καθαρισμός εγκαταστάσεων αεροδρομίου.

  • Διαχείριση θεμάτων ασφαλείας.

  • Προγραμματισμός και διαχείριση κινήσεων αεροσκαφών εντός του αεροδρομίου.

  • Επίβλεψη λειτουργίας καταστημάτων και εμπορικών δραστηριοτήτων.

  • Λειτουργία συστήματος διαχείρισης αποσκευών.

  • Εκπόνηση μελετών και επίβλεψη νέων εγκαταστάσεων.

Ωράρια και Συνθήκες Εργασίας

Όπως είναι αναμενόμενο, επειδή τα αεροδρόμια λειτουργούν 24 ώρες το 24ωρο, 365 ημέρες τον χρόνο, κι εμείς εργαζόμαστε σε βάρδιες, εξυπηρετώντας το κοινό ακόμη και σε αργίες, νύχτες, καταιγίδες, καύσωνες και κάθε είδους καιρικές συνθήκες.

Ακραίες θερμοκρασίες

Το καλοκαίρι, όταν η θερμοκρασία στην Αττική αγγίζει τους 40°C, στους τροχοδρόμους με την κατάμαυρη άσφαλτο η θερμοκρασία μπορεί να φτάσει εύκολα τους 50–55°C. Σε αυτό το περιβάλλον εργάζονται:

  • Οι οδηγοί των οχημάτων “Follow Me”

  • Οι συνάδελφοι που φορτοεκφορτώνουν τα αεροσκάφη

  • Οι ομάδες που απομακρύνουν πτηνά για να αποφευχθούν συγκρούσεις με κινητήρες

  • Οι υπεύθυνοι ανεφοδιασμού καυσίμων

Δεν έχουμε την πολυτέλεια να «μην πάμε στο αεροπλάνο». Η εκφόρτωση των επιβατών και των αποσκευών γίνεται ό,τι κι αν συμβεί — δεν υπάρχει πρόβλεψη ανάλογη με αυτή που ισχύει για άλλους κλάδους, όπως οι οικοδόμοι, όπου απαγορεύεται η εργασία σε συνθήκες καύσωνα.

Ακραία καιρικά φαινόμενα

Το ίδιο ισχύει σε χιονοπτώσεις, παγετούς και καταιγίδες. Ακόμη και με ανέμους 100 χλμ/ώρα, το αεροπλάνο θα φορτωθεί — και θα το φορτώσουμε εμείς, με τα χέρια μας, χρησιμοποιώντας σκάλες, αναβατόρια και άλλο εξοπλισμό.

 

Επικίνδυνο περιβάλλον εργασίας

  • Υψηλή συγκέντρωση καυσαερίων και αναθυμιάσεων κηροζίνης.

  • Συχνή επαφή με επικίνδυνα υλικά και ραδιενεργές ουσίες που μεταφέρονται αεροπορικώς.

  • Υποχρέωση χρήσης ειδικού εξοπλισμού προστασίας: άρβυλα, κράνη, ανακλαστικά γιλέκα, προστατευτικά γυαλιά.

Κίνδυνος επιθέσεων

Δυστυχώς, οι συνάδελφοι μας έρχονται συχνά αντιμέτωποι και με επιθέσεις από τρίτους.

  • Σε ορισμένες περιπτώσεις, οπαδοί ομάδων εισβάλλουν στα αεροδρόμια και επιτίθενται τυχαία σε εργαζόμενους.

  • Άλλοτε, αγανακτισμένοι επιβάτες επιτίθενται σε υπαλλήλους (συχνά σε γυναίκες), για ζητήματα που δεν σχετίζονται με το προσωπικό, όπως η ήττα μιας ομάδας ή η καθυστέρηση μιας πτήσης.

Ακόμη και σε αυτές τις καταστάσεις, καλούμαστε να παραμένουμε ψύχραιμοι και να μην ανταποδίδουμε τις «φιλοφρονήσεις».

Συμβάσεις Εργασίας & Αποδοχές

Το προσωπικό που εκπροσωπούμε δεν ανήκει στα λεγόμενα «ρετιρέ» της μισθοδοσίας.

Στη μεγάλη τους πλειοψηφία, οι εργαζόμενοι αμείβονται με βάση τα προβλεπόμενα από την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ) και τις υπόλοιπες κλαδικές συμβάσεις που ισχύουν για κάθε εργαζόμενο του ιδιωτικού τομέα.

  • Οι τεχνικοί αμείβονται με τις κλαδικές συμβάσεις των τεχνικών.

  • Οι λογιστές, οι οδηγοί, οι χειριστές ανυψωτικών μηχανημάτων αμείβονται όπως οι αντίστοιχοι εργαζόμενοι σε άλλες επιχειρήσεις.

  • Για παράδειγμα, ο μισθός ενός χειριστή κλαρκ σε μια βιομηχανία της επαρχίας είναι ίδιος με τον μισθό ενός χειριστή στο αεροδρόμιο.

Οι τυχόν προσαυξήσεις στις αποδοχές προέρχονται από:

  • Εργασία σε αργίες

  • Νυκτερινή εργασία

  • Υπερωρίες

  • Επιπλέον προβλέψεις επιχειρησιακών συμβάσεων

Οι επιχειρησιακές αυτές ρυθμίσεις είναι αποτέλεσμα διαπραγματεύσεων μεταξύ κάθε εταιρείας και των εργαζομένων της, όπως συμβαίνει σε κάθε ιδιωτική επιχείρηση στην Ελλάδα.

Η μόνη ειδική κλαδική σύμβαση που εφαρμόζεται στον χώρο μας είναι η σύμβαση της Ομοσπονδίας με τις Ξένες Αεροπορικές Εταιρείες, η οποία αφορά περίπου το 10% των εργαζομένων που εκπροσωπούμε.

Οι υπερωρίες που καταβάλλονται είναι πραγματικές, αποτέλεσμα εργασίας, και όχι πλασματικές όπως συμβαίνει σε άλλους κλάδους.

 

Θέμα Εργασιακής Ασφάλειας

 

Πέρα από το ζήτημα των αποδοχών, υπάρχει και το ζήτημα της εξασφάλισης των θέσεων εργασίας.

Το τελευταίο διάστημα, ο κλάδος μας έχει βιώσει εκατοντάδες απολύσεις. Τουλάχιστον δέκα επιχειρήσεις έχουν προχωρήσει σε περικοπές προσωπικού με διάφορους τρόπους.
Το φαινόμενο είναι ιδιαίτερα έντονο στη Νέα Ολυμπιακή, όπου τα εργασιακά ζητήματα παραμένουν ανεξέλεγκτα.

Δεν έχουμε καμία σχέση με εργαζόμενους που απολαμβάνουν ιδιαίτερα υψηλές αποδοχές μέσω ειδικών ρυθμίσεων που υπογράφονται από υπουργούς, ούτε με εργαζόμενους που διαθέτουν την εγγύηση πως, ό,τι κι αν συμβεί, δεν θα χάσουν τον μισθό τους.

Το προσωπικό που εκπροσωπούμε φέρει μεγάλες ευθύνες, ιδιαίτερα σε έναν τομέα που οι περισσότεροι επιβάτες δεν βλέπουν ποτέ: την ασφάλεια πτήσεων.

Η ασφάλεια πτήσεων συνδέεται άμεσα με:

  • Τη σωστή συντήρηση αεροσκαφών, οχημάτων και εγκαταστάσεων.

  • Τον αυστηρό έλεγχο επιβατών και αποσκευών για την αποτροπή κινδύνων.

  • Την άμεση και αποτελεσματική αντίδραση σε περιπτώσεις ανάγκης.

Η σωστή φόρτωση ενός αεροσκάφους ή η αντιμετώπιση μιας αποσυμπίεσης καμπίνας δεν είναι διαδικασίες που μαθαίνονται σε έναν μήνα, όπως συμβαίνει με ορισμένες θέσεις σε άλλους κλάδους. Πρόκειται για εργασίες υψηλής εξειδίκευσης, που απαιτούν εκπαίδευση, εμπειρία και συνεχή ετοιμότητα.

Συχνά, οι συνάδελφοί μας θέτουν τον εαυτό τους σε κίνδυνο — ή ακόμη και τραυματίζονται — προκειμένου να διασφαλίσουν την ασφάλεια ενός αεροσκάφους ή την έγκαιρη ολοκλήρωση του αεροπορικού έργου.

Οι διεθνείς οργανισμοί που καθορίζουν τους κανονισμούς λειτουργίας των αεροπορικών υπηρεσιών επισημαίνουν τη σημασία της σταθερότητας του προσωπικού, αποθαρρύνοντας τις συχνές αλλαγές ή αντικαταστάσεις.

Με λίγα λόγια, η δουλειά μας είναι απαιτητική, υπεύθυνη και συχνά επικίνδυνη. Παρ’ όλα αυτά, οι αποδοχές και οι παροχές μας δεν διαφέρουν ουσιαστικά από εκείνες των υπαλλήλων και εργατών στον υπόλοιπο ιδιωτικό τομέα.

Ευθύνες και Κοινωνικό Έργο

Σύνθεση Διοικητικού Συμβουλίου

Ονοματεπώνυμο Εταιρεία / Σωματείο Ιδιότητα
Καραγιάννης ΧρήστοςSwissport UnionΠρόεδρος
Βάγγαλης ΑθανάσιοςAIA UnionΑ΄ Αντιπρόεδρος
Γιαλούρη ΖηνοβίαAlitalia / KLM / Air France UnionΒ΄ Αντιπρόεδρος
Σαραφάκη ΜαρίαAir Transport UnionΓενικός Γραμματέας
Βαγενά Αικατερίνη-ΜαρίαFraport UnionΑναπληρωτής Γενικός Γραμματέας
Ανδρούτσος ΑριστείδηςSwissport UnionΤαμίας
Αντωνίου ΚωνσταντίνοςAIA UnionΑναπληρωτής Ταμίας
Κουναλάκη ΡοδοθέαFraport UnionΜέλος
Μπελεγρή ΧριστίναSwissport UnionΜέλος
Φραγκάκης ΙωάννηςBritish Airways UnionΜέλος
Δαβός ΕυάγγελοςAIA UnionΜέλος
Λαδέρης ΙωάννηςAIA UnionΜέλος
Μπαντέκας ΔίαςAIA UnionΜέλος
Μυλωνάς ΕμμανουήλSwissport UnionΜέλος
Ναλμπάντη ΦωτεινήAir Transport UnionΜέλος

ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟ ΟΠΑΜ

Σωματεία-Μέλη της ΟΠΑΜ

Σωματείο Εταιρεία / Φορέας
Σύλλογος Προσωπικού Αεροπορικών Εταιρειών ALITALIA – KLM – AIR FRANCE και άλλων Φορέων Εξυπηρετήσεως Αερομεταφορών ALITALIA, KLM, AIR FRANCE, Λοιποί φορείς αερομεταφορών
Σύλλογος Εργαζομένων FRAPORT GREECE FRAPORT GREECE
Σύλλογος Προσωπικού Αεροπορικής Εταιρείας BRITISH AIRWAYS BRITISH AIRWAYS
Σύλλογος Προσωπικού Εναερίων Μεταφορών Διάφορες αεροπορικές και υπηρεσίες επίγειας εξυπηρέτησης
Σωματείο Εργαζομένων στο Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών “Ελευθέριος Βενιζέλος” Διαχείριση Αεροδρομίου Αθηνών
Σύλλογος Προσωπικού SWISSPORT HELLAS και Αεροπορικών Εταιρειών SWISSPORT HELLAS